Sữa mẹ và sữa công thức: Kết hợp sao cho khoa học?

Sữa mẹ và sữa công thức có thể kết hợp trong những trường hợp mẹ không đủ sữa cho con bú, mẹ hoặc trẻ có một số vấn đề về y tế… Tuy nhiên, nên kết hợp sữa mẹ và sữa công thức sao cho khoa học là điều không ai phải cũng biết. Bài viết sau đây sẽ gợi ý cho bạn!

1. Những lợi ích tuyệt vời khi nuôi con bằng sữa mẹ

Sữa mẹ chứa nhiều dưỡng chất quý và kháng thể tự nhiên, là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Các tổ chức về sức khỏe như Viện Hàn lâm bác sĩ gia đình Mỹ (AAFP), Hiệp hội Y khoa Mỹ (AMA), Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ (AAP) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đều khuyến nghị nên nuôi con bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời và có thể tiếp tục kéo dài trong 1 năm hoặc lâu hơn. 

Cùng điểm qua các lợi ích khi nuôi con bằng sữa mẹ dưới đây:

Những ngày đầu sau khi sinh, mẹ sẽ tiết ra sữa non có màu vàng, đặc và dính. Tuy lượng sữa non không nhiều nhưng lại chứa các dưỡng chất và kháng thể tốt cho bé sơ sinh giúp nhuận tràng; giảm bilirubin thừa (sản phẩm chất thải của các tế bào máu), ngăn ngừa bệnh vàng da; bảo vệ phổi, ruột, màng nhầy trong họng và hệ tiêu hóa dễ thích nghi với các loại thức ăn sau này.

Thành phần dinh dưỡng của sữa mẹ luôn thay đổi để đáp ứng nhu cầu phát triển của con. Điều này giúp bé được cung cấp vừa đủ dưỡng chất, tránh dư thừa chất gây béo phì hoặc thiếu chất gây suy dinh dưỡng.

Thành phần đạm Whey chiếm 60% ở dạng lỏng giúp bé dễ tiêu hóa, hấp thụ qua ruột và đường Lactose cung cấp năng lượng, tăng sức khỏe đường ruột cho trẻ.

Acid béo MHO có tác dụng tương tự như chất xơ, đưa chất thải và vi khuẩn ra khỏi ruột, giúp bé không bị táo bón hay tiêu chảy.

Kháng thể HMO (Oligosaccharide) chiếm gần 10% trong sữa mẹ, nhiều thứ ba sau thành phần chất béo và Carbohydrate. Tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh như nhiễm trùng đường hô hấp, hen suyễn, dị ứng, tiểu đường, bạch cầu cấp, thiếu máu,…ở trẻ.

Các vi chất như Sắt, Canxi và Selen giúp tăng cường sự chắc khỏe ở hệ xương răng và tăng cường phát triển, hoàn thiện trí não cho trẻ.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của con 

Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp không thể nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Lúc này, việc kết hợp sử dụng hoặc thay thế bằng sữa công thức rất cần thiết để đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng, hỗ trợ con phát triển tốt.

> Tham khảo thêm: Sữa non tăng cân cho trẻ sơ sinh

2. Kết hợp sữa mẹ và sữa công thức: Nên áp dụng trong trường hợp nào?

Sữa công thức là sữa có chứa thành phần tương tự sữa mẹ, cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của bé và có thể thay thế một phần hoặc hoàn toàn sữa mẹ. 

Sữa công thức mang lại sự tiện lợi vì không nhất thiết phải là mẹ pha sữa, mà bất kỳ ai trong gia đình cũng làm được. Sữa được chia ra nhiều giai đoạn độ tuổi với lượng dinh dưỡng phù hợp, đảm bảo bé nạp đủ chất và phát triển tốt. Thế nhưng, mẹ cần chọn loại sữa phù hợp với thể trạng sức khỏe, pha sữa theo đúng hướng dẫn để tránh tình trạng dị ứng hoặc không hợp sữa, ảnh hưởng đến sức khỏe của con.

Các trường hợp nên áp dụng sữa mẹ và sữa công thức:

Trẻ có vấn đề về y tế: Trẻ sinh thiếu tháng hoặc gặp các vấn đề về sức khỏe cần được bổ sung lượng dưỡng chất lớn. Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng liều lượng sữa công thức để bé phát triển tốt và khỏe mạnh.

Lượng sữa của mẹ không đủ cho bé: Mẹ bỉm cơ địa ít sữa hoặc do các cữ bú của bé không thường xuyên khiến lượng sữa tiết ra không nhiều có thể bổ sung sữa công thức, cung cấp đủ dưỡng chất cho con.

Mẹ không thể vắt sữa: Với những mẹ phải quay lại với công việc, không có nhiều thời gian cho con bú và vắt sữa thì sữa công thức là lựa chọn rất phù hợp vào thời điểm này. Mẹ có thể cho con bú sữa mẹ vào buổi sáng trước khi đi làm và buổi tối, còn buổi trưa thì cho con uống sữa công thức.

Kết hợp sữa mẹ và sữa công thức cũng giúp mẹ giảm bớt áp lực, tâm lý thoải mái hơn

Mẹ sinh đôi, sinh ba: Trường hợp mẹ sinh nhiều con thì việc duy trì lượng sữa dồi dào và phải cho con bú nhiều cữ sẽ khá khó khăn, gây nhiều mệt mỏi cho mẹ. Vì thế, kết hợp thêm sữa công thức sẽ giúp các con được bổ sung đủ dinh dưỡng, mẹ yên tâm phần nào.

Mẹ mắc một vài bệnh lý hoặc cần chăm sóc đặc biệt: Lúc này mẹ không thể cho con bú thường xuyên, gây ảnh hưởng đến việc điều tiết sữa. Do vậy mẹ có thể cho con uống sữa công thức trong giai đoạn này để bé không bị thiếu hụt chất, đảm bảo sức khỏe luôn ổn định.

3. Kinh nghiệm kết hợp sữa mẹ và sữa công thức an toàn, khoa học

Dưới đây là một số kinh nghiệm kết hợp sữa mẹ với sữa công thức khoa học mà các mẹ bỉm cần biết:

3.1. Chú ý dấu hiệu bé cần bổ sung sữa công thức

Mẹ nên bổ sung sữa công thức khi nhận thấy các biểu hiện này của con:

• Bé sụt cân nhiều hơn lúc mới sinh, tăng trưởng chậm hơn so với mức phát triển chuẩn.
• Số tã ướt ít hơn 6 cái trong 24 tiếng khi bé được 5 ngày tuổi.
• Bé thường xuyên quấy khóc, người mệt mỏi, lừ đừ, thiếu năng lượng.
• Phần đầu vú của mẹ cứng, bầu vú rỗng sau khi bé bú sữa.

3.2. Tập cho bé làm quen với việc bú bình

Lần đầu bú bình, nhiều bé cảm thấy khó chịu và từ chối vì đã quen với cảm giác khi bú mẹ. Vì thế, mẹ có thể tập cho con bú bình bằng cách đợi khi bé thực sự đói, khi con mơ ngủ, để bố/ông bà cho bé bú bình hoặc cho sữa mẹ vào bình để bé bú. Ngoài ra, khi cho con bú bình mẹ nên kiên nhẫn và không gây căng thẳng cho bé, thời gian đầu nếu bé phản ứng mạnh không muốn bú sữa, mẹ hãy cất bình đi và thử lại vào hôm sau nhé.

Cho bé làm quen với bình sữa giúp con dễ tiếp nhận việc bú bình hơn

3.3. Chọn loại sữa công thức chất lượng, tốt cho bé

Khi chọn sữa công thức cho con, mẹ cần chú ý đến các tiêu chí sau:

Thành phần: Ưu tiên sữa có kết cấu đạm mềm nhỏ, chỉ được xử lý qua 1 lần nhiệt giúp trẻ tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Hạn chế tình trạng táo bón hay tiêu chảy.

Thể trạng sức khỏe và độ tuổi: Tùy vào tình hình sức khỏe và độ tuổi của trẻ mà mẹ chọn loại sữa phù hợp, nhằm cung cấp các dưỡng chất cần thiết để con phát triển khỏe mạnh.

Mùi vị: Với trẻ sơ sinh, mẹ nên chọn loại sữa công thức không chứa đường, vị thanh nhạt, gần giống với sữa mẹ để bé làm quen dễ dàng. Còn với trẻ lớn hơn, tùy vào khẩu vị của con mà mẹ chọn loại thích hợp. 

Thương hiệu: Mẹ chọn mua sữa công thức đến từ các thương hiệu lớn, uy tín và lâu đời. Đảm bảo sữa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thành phần dinh dưỡng an toàn cho sức khỏe con yêu.

Giá cả: Hiện nay sữa công thức có mức giá thành rất đa dạng, tùy vào điều kiện tài chính gia đình mà mẹ chọn loại sữa phù hợp cho con. 

> Tìm hiểu thêm: Thành phần sữa Friso có gì nổi bật?

3.4. Thời điểm cho trẻ uống sữa mẹ và sữa công thức

Sữa mẹ và sữa công thức uống cách nhau bao lâu? Mẹ nên ưu tiên cho con bú sữa mẹ trước sau đó mới đến sữa công thức, vì sữa công thức giúp bé no lâu, còn sữa mẹ giúp bé tiêu hóa dễ dàng hơn. 

3.5. Bổ sung thêm nước cho bé

Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ không cần bổ sung thêm nước vì trong sữa mẹ hoặc sữa công thức đã cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho bé.

Với trẻ 6 – 12 tháng tuổi, lượng nước bổ sung còn tùy thuộc vào lượng sữa mẹ hoặc sữa công thức, chế độ dinh dưỡng tổng quát, sức khỏe thể chất và tốc độ tăng trưởng của trẻ. Tóm lại, lượng nước cần cung cấp cho trẻ khoảng từ 1/2 – 1 ly trong ngày (tương đương 125 – 250ml).

3.6. Không pha chung sữa mẹ với sữa công thức 

Mẹ không nên pha chung sữa mẹ với sữa công thức. Trong cùng 1 cữ bú, nếu pha kết hợp hai loại sữa cùng lúc có thể khiến bé bị rối loạn tiêu hóa, khó dung nạp dưỡng chất. Trường hợp ở cữ đầu bé bú chưa no, mẹ có thể rút ngắn thời gian giữa hai cữ và cho con bú sữa công thức ở cữ tiếp theo.

TOP 8 sữa dành cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa được tin chọn nhất

Sữa là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, hỗ trợ trẻ phát triển tốt về thể chất và trí tuệ. Dù vậy, khi trẻ gặp một số vấn đề tiêu hóa, rất nhiều phụ huynh băn khoăn có nên tiếp tục cho con dùng sữa không. Để giúp…

Nhìn chung, sữa mẹ và sữa công thức đều có những lợi ích riêng đối với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ. Mẹ vẫn nên ưu tiên nuôi con bằng sữa mẹ và bổ sung thêm sữa công thức khi cần thiết để đảm bảo con được phát triển một cách toàn diện nhé.