Trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị táo bón, mẹ nên làm gì?
Tác giả: Huỳnh Uyên
Nhiều mẹ lo lắng khi nhận thấy trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị táo bón, vì có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và tốc độ tăng trưởng. Để có hướng khắc phục hiệu quả, mẹ cần nắm được nguyên nhân khiến bé uống sữa công thức bị táo bón.
1. Táo bón ở trẻ là gì? Nhận biết như thế nào?
Táo bón là một dạng rối loạn tiêu hóa, được biểu hiện qua tình trạng đi phân khó khăn, tần suất đi ít hơn bình thường (dưới 2 lần/tuần) và kèm theo cảm giác đau hậu môn. Táo bón thường tự khỏi sau một thời gian nếu thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt phù hợp.
Theo đó, mẹ bỉm dễ dàng nhận biết trẻ uống sữa công thức có đang bị táo bón hay không thông qua một số dấu hiệu rõ ràng. Chẳng hạn:
- Tần suất đi ngoài của trẻ ít hơn bình thường.
- Bé căng thẳng mỗi khi đi tiêu như phải rặn đỏ mặt, gồng mình, mặt nhăn nhó…
- Trẻ bị chướng bụng, đầy hơi.
- Khuôn phân của bé khô cứng, dạng viên rời, màu phân đen hoặc xám.
Táo bón là tình trạng rối loạn thường gặp ở trẻ sơ sinh, nhiều nhất là khi dùng sữa công thức chưa phù hợp.
2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị táo bón
Sau đây là những tác nhân thường gặp khiến trẻ sơ sinh táo bón khi dùng sữa công thức:
2.1 Thành phần sữa chứa đạm biến tính, khó tiêu
Quy trình xử lý sữa thường có bước xử lý nhiệt nhằm chuyển sữa tươi (ở dạng lỏng) thành sữa bột (ở dạng rắn), tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo quản. Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiệt thì thành phần đạm sữa có thể bị biến tính, gây ra tình trạng đầy bụng và táo bón.
2.2 Chọn sữa không đúng độ tuổi
Tùy theo độ tuổi, sữa công thức được tinh chỉnh hàm lượng thành phần cho phù hợp. Do vậy, nếu cha mẹ lựa chọn sản phẩm chưa đúng với giai đoạn phát triển của trẻ hiện tại thì khả năng cao, bé sẽ bị thiếu hụt hoặc dư thừa năng lượng và dưỡng chất, làm cho cơ thể tăng cân quá mức (hay suy dinh dưỡng), táo bón, chướng bụng…
Lựa chọn sữa công thức đúng độ tuổi tạo điều kiện cho trẻ hấp thu dưỡng chất tối ưu.
2.3 Cha mẹ tự bổ sung thêm vitamin – khoáng chất bên ngoài
Công thức sữa có hàm lượng vitamin – khoáng chất phù hợp cho sự phát triển của trẻ. Vì vậy, nếu phụ huynh tự bổ sung thêm những vi chất này, thì cơ thể trẻ bị dư thừa dưỡng chất và có nguy cơ gặp phải tình trạng chướng bụng, khó tiêu và táo bón.
Nhiều chuyên gia cho biết, khi kết hợp nhiều chất dinh dưỡng như sắt, canxi, vitamin D, vitamin E… từ các nguồn thực phẩm khác nhau lại sẽ giúp trẻ thúc đẩy tăng trưởng thể chất và não bộ tối ưu. Chính vì thế, bố mẹ cần chú ý đến…
2.4 Pha sữa không đúng tỷ lệ
Nhiều phụ huynh chưa tìm hiểu kỹ công thức pha sữa, nên có khả năng cho tỷ lệ bột cao hơn tỷ lệ nước cần thiết. Chính điều này làm cho trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị táo bón do sữa bị đặc, vón cục và dư thừa dưỡng chất, khiến trẻ khó hấp thu chất dinh dưỡng hiệu quả.
2.5 Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện
Hệ tiêu hóa trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chưa hoàn thiện hoàn toàn. Vì vậy, trong trường hợp bắt buộc sử dụng thêm sữa công thức thì dạ dày của một số bé có khả năng chưa tiêu hóa được tất cả dưỡng chất, dẫn tới đầy hơi, táo bón.
2.6 Một số nguyên nhân khác
Bên cạnh các nguyên nhân kể trên, tình trạng táo bón có thể xảy ra nếu trẻ mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa, bé đổi sữa bị táo bón do dị ứng với thành phần trong sữa,…
3. Bé bị táo bón có nên đổi sữa?
Loại trừ các nguyên do như pha sữa sai cách, chọn sữa sai độ tuổi hoặc xuất phát từ bệnh lý thì khả năng cao trẻ sơ sinh bị táo bón là vì sữa công thức không phù hợp. Lúc này, cha mẹ cân nhắc đổi sang sữa mới cho bé, có thành phần đạm sữa mềm nhỏ, tự nhiên cũng như bổ sung dưỡng chất xơ tự nhiên cho đường ruột. Nhờ đó, trẻ sở hữu “chiếc bụng khỏe” để ăn uống ngon miệng, tiêu hóa thoải mái và hấp thu tối ưu.
Giới thiệu đến cha mẹ Friso Gold – Sản phẩm sở hữu dòng sữa mát cao cấp từ những trang trại đạt chuẩn Hà Lan. Ưu điểm nổi bật nhất của sữa Friso Gold là ứng dụng công nghệ Xử Lý Nhiệt 1 Lần (từ sữa tươi thành sữa bột) giúp bảo toàn hơn 90% đạm sữa mềm, nhỏ, tự nhiên. Qua đó, bé con tiêu hóa nhẹ nhàng và ít bị khó tiêu, táo bón.
Không chỉ vậy, sản phẩm còn bổ sung chất xơ GOS và 5 loại Nucleotide, giúp bảo vệ tiêu hóa khỏe mạnh để trẻ ăn ngon, ngủ ngon và đi ngoài khuôn phân mềm xốp hơn.
Không chỉ có công thức hỗ trợ tiêu hóa khỏe – hấp thu nhanh dưỡng chất, Friso Gold còn “ghi điểm” với hương vị thơm mát, thanh nhạt, phù hợp với khẩu vị của trẻ.
> Tham khảo: Cách chọn sữa cho trẻ sơ sinh.
4. Bé uống sữa công thức bị táo bón phải làm sao?
Để khắc phục hiệu quả, cha mẹ không chỉ cần đổi sữa cho bé bị táo bón mà nên áp dụng thêm một số cách như sau:
4.1 Chọn sữa đúng độ tuổi
Cha mẹ còn phải lựa chọn sữa tương ứng với từng giai đoạn phát triển của trẻ. Qua đó hạn chế tình trạng bé uống sữa công thức bị táo bón và tiêu hóa tốt hơn.
Tâm lý chung của các bậc phụ huynh là ai cũng muốn chọn được sữa tốt cho bé để giúp con phát triển khỏe mạnh, lớn khôn mỗi ngày. Tuy nhiên, với sự đa dạng của các sản phẩm sữa như hiện nay, biết được sữa nào tốt cho bé…
4.2 Chỉ bổ sung vitamin – khoáng chất theo hướng dẫn bác sĩ
Trong sữa công thức hầu như đã có đầy đủ lượng vitamin – khoáng chất cần thiết. Vậy nên, chỉ khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa, phụ huynh mới cần bổ sung cho bé yêu.
4.3 Pha sữa đúng hướng dẫn từ nhà sản xuất
Trên lon sữa công thức luôn có chỉ dẫn cách pha đúng cho mọi phụ huynh. Do đó, trước khi cho con sử dụng, mẹ nên dành thời gian tìm hiểu kỹ càng thông tin lượng bột và lượng nước.
Đồng thời, một số lưu ý quan trọng khác mẹ bỉm cần biết là chỉ pha lượng sữa vừa đủ một cữ bú, vệ sinh sạch sẽ dụng cụ trước và sau pha, không pha trộn các loại bột sữa với nhau và đảm bảo nhiệt độ nước pha sữa phù hợp.
> Xem thêm: Hướng dẫn cách pha sữa cho trẻ sơ sinh giữ trọn dưỡng chất.
Pha sữa đúng công thức hạn chế sữa vón cục hay biến chất, làm con bị táo bón, đau bụng.
4.4 Tắm bằng nước ấm
Nước ấm có thể làm thư giãn vùng bụng của bé, từ đó giảm bớt cơn đau, kích thích đường ruột và cơ vòng hậu môn để đẩy phân ra ngoài trơn tru hơn. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên cho con tắm trong vòng 5 – 10 phút nhằm hạn chế nhiễm nước, cảm lạnh.
4.5 Khuyến khích trẻ vận động
Vận động nhẹ nhàng hàng ngày giúp kích thích hệ thống cơ – thần kinh của cơ thể nói chung và ở ruột nói riêng hoạt động linh hoạt. Nhờ vậy, trẻ sơ sinh đi ngoài khuôn phân mềm mại hơn.
4.6 Massage bụng
Massage bụng là phương pháp đơn giản, mang lại nhiều lợi ích cho hoạt động tiêu hóa. Chẳng hạn, tăng lưu thông máu, kích thích nhu động ruột, giảm bớt cơn đau bụng, hỗ trợ đẩy khí dư và chất thải ra ngoài dễ dàng… Một số cách massage bụng phổ biến là massage theo chiều kim đồng hồ, massage quanh rốn, massage kiểu dọc bụng…
Massage bụng đúng cách giúp trẻ sơ sinh tiêu hóa hiệu quả hơn.
5. Cách phòng ngừa táo bón cho trẻ sơ sinh
Táo bón kéo dài ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa, cũng như ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của trẻ. Vì vậy, cha mẹ có thể chủ động ngăn ngừa bằng cách:
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học cho mẹ và bé với đầy 4 đủ nhóm chất cơ bản, đặc biệt là giàu chất xơ và vitamin – khoáng chất.
- Trong trường hợp nuôi con bằng sữa công thức hoàn toàn, mẹ nên cho trẻ sơ sinh uống thêm chút nước lọc để cân bằng môi trường bên trong cơ thể và thúc đẩy trao đổi chất.
- Khuyến khích bé vận động nhẹ nhàng, đều đặn mỗi ngày.
- Thường xuyên massage bụng cho con yêu, giúp kích thích hoạt động nhu động ruột.
- Tập luyện cho trẻ thói quen đi vệ sinh trong một khung giờ hàng ngày nhằm giảm nguy cơ táo bón và dễ dàng phát hiện con có đang bị rối loạn tiêu hóa hay không.
6. Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?
Tuy táo bón là tình trạng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ sơ sinh và tự thuyên giảm sau một thời gian, nhưng không vì thế mà cha mẹ chủ quan. Bởi lẽ, táo bón có khả năng là triệu chứng cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm liên quan đến hệ tiêu hóa.
Do đó, phụ huynh cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe để kịp thời đưa trẻ thăm khám bác sĩ ngay khi nhận thấy táo bón, đi kèm các triệu chứng bất thường như:
- Trẻ không đi tiêu 2 – 3 ngày liên tục.
- Bé đau bụng dữ dội.
- Trẻ chảy máu hậu môn khi đi tiêu.
- Bé nôn ói, sốt cao.
- Trẻ sụt cân nhanh.
- Bé đi ngoài lẫn máu.
Đến đây, mong rằng bậc cha mẹ đã nắm rõ nguyên nhân và cách xử lý khi trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị táo bón. Từ đó biết cách chăm sóc phù hợp để con lớn khôn khỏe mạnh, bắt kịp đà tăng trưởng. Ngoài ra, đừng quên theo dõi và đón đọc những bài viết chia sẻ kinh nghiệm hữu ích tiếp theo từ Sữa Nào Tốt trong thời gian tới TẠI ĐÂY nhé!
