Kiết lỵ và tiêu chảy ở trẻ: Hiểu đúng để chăm sóc con tốt hơn

Tác giả: Huỳnh Uyên

Có không ít phụ huynh nhầm lẫn giữa kiết lỵ và tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Điều này khiến cho việc điều trị trở nên kém hiệu quả, các triệu chứng kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con. Để phân biệt được kiết lỵ và tiêu chảy, mẹ cùng Sữa Nào Tốt tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Tiêu chảy và kiết lỵ ở trẻ – Có gì khác nhau?

Tình trạng kiết lỵ khác tiêu chảy ở những điểm như sau:

1.1. Khái niệm

Cả tiêu chảy lẫn kiết lỵ đều ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa của trẻ. Cụ thể, tiêu chảy là tình trạng phân lỏng được thải ra từ trực tràng khi đi vệ sinh. Còn kiết lỵ là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và có lẫn máu.

bé bị tiêu chảy và kiết lỵ

Kiết lỵ với tiêu chảy có điểm chung là đi tiêu phân lỏng, nhưng tính chất phân của kiết lỵ có phần bất thường hơn. 

1.2. Triệu chứng

Cả kiết lỵ lẫn tiêu chảy đều có các triệu chứng tương tự nhau nên mẹ dễ nhầm lẫn. Dưới đây là các triệu chứng cụ thể:

Triệu chứng tiêu chảy:

  • Trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày
  • Đau bụng dữ dội.
  • Nôn trớ đột ngột.
  • Mệt mỏi.
  • Chán ăn.
  • Sốt cao.
  • Đổ nhiều mồ hôi.

Triệu chứng kiết lỵ:

  • Trẻ đi đại tiện nhiều lần, thậm chí không muốn rời bồn cầu hoặc đòi ngồi bô liên tục vì cảm thấy mót rặn.
  • Bụng sẽ quặn đau mỗi lần đại tiện.
  • Phân ít, dạng lỏng, có lẫn với dịch nhầy, máu tươi và bọt hơi.
  • Trẻ khó chịu và quấy khóc mỗi khi đi đại tiện. 
  • Sốt.
  • Buồn nôn và ói mửa.
  • Trẻ sụt cân nhanh chóng.

1.3. Nguyên nhân

Để phân biệt tình trạng kiết lỵ và tiêu chảy, mẹ cần lưu ý đến nguyên nhân gây ra bệnh. Cụ thể như sau:

Nguyên nhân của tiêu chảy:

  • Dị ứng thực phẩm.
  • Sử dụng thuốc.
  • Các vấn đề về đường tiêu hóa.
  • Nhiễm ký sinh trùng.
  • Hội chứng ruột kích thích.

Nguyên nhân của kiết lỵ:

Tình trạng kiết lỵ xuất hiện là do các vi khuẩn Shigella, Salmonella, Escherichia coli, Campylobacter xâm nhập vào hệ tiêu hóa. Một số tình huống khiến con tiếp xúc với các vi khuẩn gồm có:

  • Không rửa tay kỹ sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
  • Bé chạm vào các bề mặt đã bị nhiễm vi khuẩn, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt.
  • Ăn thức ăn bị nhiễm vi khuẩn hoặc uống nước hồ hoặc sông khi bơi.

trẻ em bị tiêu chảy kiết lỵ

Trẻ nhỏ rất dễ mắc bệnh kiết lỵ do hệ thống miễn dịch và lợi khuẩn đường ruột còn yếu.

1.4. Biến chứng

Tiêu chảy và kiết lỵ nếu không sớm điều trị có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ. Dưới đây là các biến chứng của tiêu chảy, kiết lỵ mẹ cần biết:

Biến chứng tiêu chảy:

  • Mất nước nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong nếu không kịp bù nước.
  • Suy dinh dưỡng.
  • Nhiễm trùng huyết.

Biến chứng kiết lỵ:

  • Sa hậu môn.
  • Viêm đa dây thần kinh.
  • Hội chứng viêm kết niệu đạo.
  • Rối loạn chức năng vận động của ruột.
  • Thủng ruột.
  • Xuất huyết tiêu hóa.

1.5. Cách chăm sóc và điều trị

Tùy theo tình trạng trẻ gặp phải là kiết lỵ hay tiêu chảy mà mẹ áp dụng cách chăm sóc phù hợp.

  • Tiêu chảy: Thông thường tiêu chảy sẽ hết sau vài ngày. Tuy nhiên, trong thời gian bị bệnh mẹ nên bổ sung nước và chất điện giải cho trẻ để tránh mất nước.
  • Kiết lỵ: Ngay khi trẻ có dấu hiệu bị bệnh kiết lỵ, mẹ hãy đưa con đến bệnh viện để theo dõi và điều trị. Điều này nhằm tránh tình trạng bệnh diễn tiến nghiêm trọng và trở thành bệnh dịch lây lan cho cộng đồng.

Ngoài ra, với những trẻ ăn dặm bị kiết lỵ hoặc tiêu chảy mẹ nên:

  • Cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày, không ăn quá no.
  • Cho con ăn các thực phẩm như gạo nếp, gạo tẻ, đậu hũ non, đậu nành,… để dễ tiêu, hạn chế đi ngoài phân lỏng.
  • Chọn những món ăn nhạt, loãng, ít đạm và dầu mỡ để hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng.

kiết lỵ và tiêu chảy ở trẻ

Mẹ nên cho trẻ bị tiêu chảy hoặc kiết lỵ ăn thực phẩm mềm, lỏng để tiêu hóa dễ dàng hơn. 

2. Cách ngăn ngừa tiêu chảy và kiết lỵ ở trẻ

Sau khi đã biết cách phân biệt kiết lỵ và tiêu chảy, để ngăn ngừa trẻ gặp phải hai tình trạng này, mẹ có thể áp dụng những cách sau đây:

  • Mẹ và trẻ nên rửa tay thường xuyên với xà phòng để ngăn ngừa vi khuẩn.
  • Cho trẻ ăn chín uống sôi, sử dụng các thực phẩm sạch đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
  • Không cho bé ăn thức ăn để lâu ngày hay bị ôi thiu.
  • Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch.
  • Luôn sử dụng nguồn nước sạch, không bị ô nhiễm.
  • Thường xuyên vệ sinh đồ chơi, không gian nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng.
  • Hạn chế cho trẻ đến những nơi có dịch bệnh kiết lỵ hay tiêu chảy.
  • Cho trẻ dùng sữa tốt cho hệ tiêu hóa, công thức giàu chất xơ giúp tăng sức khỏe đường ruột của trẻ.

Hiện nay, Friso Gold là sản phẩm được nhiều mẹ lựa chọn cho con sử dụng bởi nhiều ưu điểm vượt trội về thành phần và hương vị. Cụ thể, Friso Gold chứa đạm sữa mềm nhỏ tự nhiên được bảo toàn hơn 90% nhờ quy trình Xử Lý Nhiệt 1 Lần (từ sữa tươi thành sữa bột), hỗ trợ trẻ tiêu hóa dễ dàng, đi ngoài phân mềm xốp, hạn chế tiêu chảy, táo bón,… 

Kết hợp chất xơ GOS và 5 loại Nucleotides giúp tăng sức khỏe đường ruột, trẻ hấp thu nhanh và phát triển khỏe mạnh hơn. Đi cùng là nguồn sữa mát chất lượng cao nhập khẩu 100% từ Hà Lan, êm dịu với hệ tiêu hóa non nớt, giúp con êm bụng và ngủ ngon giấc hơn. 

kiết lỵ và tiêu chảy ở trẻ em cần biết

Friso Gold có hệ dưỡng chất ưu việt, giúp hệ tiêu hóa của con khỏe mạnh, hấp thu dưỡng chất tối đa.

MUA SẢN PHẨM TẠI

Bài viết trên là thông tin hữu ích về cách phân biệt kiết lỵ và tiêu chảy. Hy vọng qua bài viết, mẹ đã có thể nhận biết được 2 tình trạng này cũng như biết cách chăm sóc con yêu để trẻ hồi phục sức khỏe nhanh chóng.

Một số câu hỏi thường gặp

Để hiểu hơn về tình trạng kiết lỵ và tiêu chảy ở trẻ cũng như có cách chăm sóc phù hợp giúp con mau khỏi bệnh, mời phụ huynh cùng tham khảo nội dung dưới đây:

1. Trẻ bị kiết lỵ và tiêu chảy nên ăn gì?

Trẻ bị kiết lỵ và tiêu chảy sẽ đi ngoài nhiều, do đó, mẹ nên cho con ăn những món ăn nhạt, loãng, ít đạm và dầu mỡ để dễ tiêu hóa như cháo, đậu hũ non, đậu xanh… Đồng thời, nên cho trẻ uống nhiều nước hoặc bổ sung Oresol để tránh mất nước.

2. Trẻ bị kiết lỵ và tiêu chảy phải làm sao?

Thông thường, tiêu chảy ở trẻ thường tự khỏi sau vài ngày, nên bố mẹ chỉ cần chú ý bổ sung nước và chất điện giải để tránh con bị mất nước. Còn với trẻ bị kiết lỵ, ngay khi nhận thấy có dấu hiệu bệnh (đại tiện nhiều lần, phân ít, lẫn dịch nhầy, máu tươi, sốt, buồn nôn…), phụ huynh nên nhanh chóng đưa đến bác sĩ để theo dõi và điều trị.

3. Có nên cho trẻ bị tiêu chảy và kiết lỵ uống sữa không?

Sữa là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng và lợi khuẩn tốt cho đường ruột. Vì thế, bố mẹ vẫn nên cho trẻ bị kiết lỵ - tiêu chảy uống sữa đầy đủ theo nhu cầu phù hợp độ tuổi, để giúp tăng cường hệ miễn dịch và khả năng chống chọi bệnh.

4. Cần lưu ý gì khi chăm sóc trẻ bị kiết lỵ và tiêu chảy?

Khi chăm sóc trẻ bị tiêu chảy và kiết lỵ tại nhà, phụ huynh lưu ý không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy cho con, chỉ dùng thuốc hạ sốt cho trẻ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, nên rửa tay sạch sẽ cho trẻ trước và sau khi đi vệ sinh để tránh bệnh lây lan.

5. Làm thế nào để bảo vệ trẻ khỏi bị kiết lỵ và tiêu chảy?

Để phòng ngừa kiết lỵ và tiêu chảy cho bé, phụ huynh nên đảm bảo bé ăn chín uống sôi, không ăn thức ăn lâu ngày, thường xuyên vệ sinh đồ chơi cho bé, giữ không gian nhà cửa sạch sẽ…

Xem thêm

Nguồn tham khảo

  • MedBroadcast. Dysentery. https://medbroadcast.com/condition/getcondition/dysentery (đã truy cập 05 12 2023).
  • NCBI. Dysentery in Children. 09 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8542808/ (đã truy cập 05 12 2023).
  • Hopkinsmedicine. Diarrhea in Children. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/diarrhea-in-children (đã truy cập 05 12 2023).
  • Wendy C. Fries. Diarrhea in Children: Causes and Treatments. 14 11 2022. https://www.webmd.com/children/diarrhea-treatment (đã truy cập 05 12 2023).