Cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà đúng cách và lưu ý nên biết
Tác giả: Đặng Hương
Tắm cho bé đúng cách giúp cho bé cảm thấy thoải mái, dễ chịu và có một giấc ngủ ngon. Vậy mẹ đã tắm cho con đúng cách chưa? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết cách tắm cho trẻ sơ sinh trong bài viết sau.
1. Tắm cho trẻ đúng cách mang tới lợi ích gì?
Thực hiện cách tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách vừa giúp loại bỏ các chất dơ, bụi bẩn, vừa hỗ trợ con lưu thông máu, các cơ quan như hô hấp, tiêu hóa, hệ tuần hoàn hoạt động tốt hơn. Không những thế, việc tắm cho trẻ còn đem đến một số lợi ích khác như:
1.1 Giúp trẻ êm giấc hơn
Trẻ được tắm rửa đúng cách thường sẽ cảm thấy dễ chịu, thoải mái và thư giãn, từ đó hỗ trợ con dễ đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn. Theo đó, một giấc ngủ chất lượng sẽ giúp trẻ sơ sinh phát triển tốt về cả tinh thần và trí tuệ.
1.2 Kích thích các giác quan hoạt động
Khả năng vận động và các giác quan của bé sẽ được kích thích thông qua nhiệt độ nước, âm thanh xung quanh, các đồ chơi nổi trên mặt nước,…. Vì thế tắm là một trong những công cụ giúp trẻ sơ sinh kích thích và phát triển các giác quan một cách hiệu quả nhất.
>> Tìm hiểu: Trẻ mấy tháng biết nói? Nguyên tắc dạy trẻ tập nói cần biết
1.3 Tăng sự gắn kết giữa mẹ và bé
Khoảng thời gian các mẹ tắm cho con là thời điểm lý tưởng để mẹ xây dựng tình cảm với trẻ. Khi tắm, các mẹ có thể nói chuyện và vui chơi cùng trẻ giúp hỗ trợ con phát triển ngôn ngữ. Đồng thời trẻ sẽ có cảm giác an toàn, tin tưởng và gần gũi với mẹ hơn.
Thực hiện đúng các cách tắm cho trẻ sơ sinh giúp con có trải nghiệm thú vị và gia tăng tình cảm với cha mẹ.
2. Mẹ cần chuẩn bị gì trước khi tắm cho trẻ?
Dưới đây là các bước các mẹ cần chuẩn bị trước khi thực hiện thao tác trong cách tắm bé sơ sinh.
2.1 Các vật dụng cần thiết
Các mẹ cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng tắm cho trẻ như:
- Thau tắm, sữa tắm gội cho trẻ sơ sinh, bông tắm và dầu tràm cho em bé.
- Quần áo, khăn tắm, tã, tất, bao tay, mũ.
- Bông gòn (tăm bông), gạc y tế, nước muối sinh lý.
- Phòng tắm kín gió có nhiệt độ 29 – 30 độ C, đủ ánh sáng và sạch sẽ.
2.2 Nước tắm có nhiệt độ phù hợp
Trước khi tắm cho trẻ, mẹ có thể thực hiện cách pha nước tắm cho trẻ sơ sinh như sau:
- Nhiệt độ nước luôn ở khoảng 36 – 37 độ C. Các mẹ có thể dùng khuỷu tay (hoặc nhiệt kế) để cảm nhận độ nóng của nước tránh làm trẻ bị bỏng khi tắm.
- Các mẹ nên đổ trước 5cm nước ấm vào thau, sau đó đổ chầm chậm nước ấm lên cơ thể bé lúc tắm để con dần quen với nhiệt độ.
Khi pha nước tắm cho trẻ, mẹ có thể dùng khuỷu tay để kiểm tra nhiệt độ nước.
3. Hướng dẫn mẹ cách tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách
Vì quá trình tắm cho trẻ sơ sinh chỉ nên kéo dài khoảng 5 phút, nên mẹ có thể lựa chọn một trong các cách sau:
3.1 Chọn tư thế cho bé tắm phù hợp
Trước khi lựa chọn cách tắm cho trẻ sơ sinh là tắm thả, tắm từng phần, hay gội đầu, mẹ cần lựa chọn tư thế tắm phù hợp cho trẻ, từ đó giúp con cảm thấy thoải mái suốt thời gian tắm. Dưới đây là tư thế tắm cho bé mà mẹ có thể tham khảo:
3.2 Tắm thả
Cách tắm em bé sơ sinh này giúp mẹ có thể tắm sạch sẽ các bộ phận của trẻ từ mặt đến chân.
- Trước tiên mẹ đặt bé vào thau, dùng khăn tắm lau mặt và cổ cho bé, sau đó vệ sinh phần bàn tay, ngực, bụng, đùi và mông của trẻ.
- Tiếp đến, các mẹ vệ sinh phần bộ phận sinh dục, hậu môn và bàn chân của trẻ.
- Sau đó mẹ tắm sơ lại cho trẻ với nước ấm mới, rồi lau khô người, mặc đồ và ủ ấm cho bé.
- Cuối cùng mẹ quấn trẻ trong một chiếc khăn và gội đầu cho con.
Mẹ dùng tư thế thoải mái bế bé rồi đặt bé từ từ vào trong thau tắm.
3.3 Tắm từng phần
Đây là cách tắm trẻ sơ sinh phù hợp khi thời tiết chuyển lạnh.
- Khi tắm, mẹ sẽ bế bé, sau đó lau mặt bé từ khéo mắt đến sau vành tai. Sau đó là cổ, hõm nách, lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng đùi, mông và bàn chân. Bước này mẹ chú ý vệ sinh thật sạch các nếp gấp ở mông và đùi của trẻ.
- Sau đó mẹ dùng khăn tắm mềm thấm nước lau phần bộ phận sinh dục và hậu môn của trẻ.
- Kế đến mẹ dùng khăn lâu khô cho trẻ, mặc quần áo và ủ ấm con sau khi tắm.
- Cuối cùng mẹ quấn trẻ trong một chiếc khăn lớn và gội đầu cho con.
- Mẹ lưu ý rằng trong suốt quá trình tắm, mẹ tránh làm ướt rốn của trẻ.
3.4 Gội đầu cho bé
Để thực hiện cách tắm cho bé sơ sinh này, mẹ làm theo các bước sau:
- Mẹ dùng ngón tay cái và giữa của tay trái bịt lỗ tai của trẻ để tránh nước vào tai.
- Dùng khăn thấm nước ấm làm ướt đầu trẻ, sau đó lấy tay phải nặn ít dầu gội trẻ em rồi xoa nhẹ nhàng trên da đầu của trẻ.
- Tiếp đến, mẹ ngã đầu bé ra sau một cách nhẹ nhàng, giữ một tay trên trán bé, rồi rửa sạch dầu gội bằng cách cho nước ấm chảy nhè nhẹ từ trán xuống hai bên đầu của con.
- Cuối cùng khi sạch xà phòng, mẹ lấy khăn lau khô tóc trẻ.
4. Cách chăm sóc cho bé sau khi tắm
Sau khi tắm xong cho trẻ, mẹ nhanh chóng quấn trẻ trong khăn tắm lớn lau khô người bé từ đầu đến chân (kể cả bộ phận sinh dục). Kế tiếp, mẹ đặt trẻ lên giường và thực hiện các bước sau:
- Mẹ dùng băng gạc hoặc bông lau lại vùng mắt cho con.
- Sau đó, dùng tăm bông thấm nước muối sinh lý rồi lau khô vành tai, và cuống rốn của trẻ một cách nhẹ nhàng. Đặc biệt, mẹ nên kiểm tra kỹ phần rốn của trẻ có hiện tượng lạ như sưng tấy, có mủ hay không. Nếu có, mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được điều trị sớm nhất.
- Mẹ nên nhỏ 1 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mắt, mũi của trẻ giúp tránh tình trạng nhiễm khuẩn.
- Dùng dầu tràm thoa chà xát lên hai tay của mẹ, sau đó chà nhẹ lên người bé ở phần ngực, lưng, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Sau đó, mẹ mang bỉm, đeo bao tay, bao chân, mặc quần áo cho bé.
- Cuối cùng, mẹ ôm bé để ủ ấm cho trẻ sau khi tắm.
5. Một số lưu ý khi tắm cho trẻ sơ sinh
Cách tắm cho trẻ sơ sinh không quá khó, tuy nhiên các mẹ cũng cần lưu ý một vài điểm khi tắm cho trẻ để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
- Thời gian tắm tốt nhất để tắm cho trẻ là từ 10 giờ đến 11 giờ trưa là thời gian tốt nhất để tắm cho trẻ. Vì vào thời điểm này, thân nhiệt của trẻ cũng đã dần ổn định.
- Thời gian tắm không được kéo dài quá 10 phút, bởi có thể dễ làm trẻ bị nhiễm lạnh.
- Khi tắm cho trẻ, mẹ nên nói chuyện với con để tình cảm mẹ thêm gắn kết.
- Mẹ không nên tắm cho trẻ lúc bé đang đói, bởi lúc này con thường sẽ khó chịu, và quẫy đạp, không hợp tác khi tắm.
- Nếu trẻ mới ốm dậy hoặc đang bị ốm, mẹ không nên cho trẻ tắm. Thay vào đó, mẹ có thể dùng khăn ấm lau sơ người cho con.
- Tắm cho trẻ vào khung giờ cố định giúp tạo thói quen cho bé.
6. Một số thắc mắc liên quan
Dưới đây là một số câu hỏi xoay quanh vấn đề cách tắm cho bé sơ sinh, từ đó giúp mẹ có thêm những thông tin bổ ích trong hành trình nuôi dạy trẻ.
6.1 Có nên tắm cho trẻ sơ sinh hàng ngày không?
Mẹ chỉ nên tắm cho bé khoảng 2 – 3 lần/tuần, và chú ý giữ vệ sinh tốt các khu vực như mặt, cổ, miệng, tay, chân, bộ phận sinh dục và hậu môn của bé hằng ngày. Ngoài ra, đối với trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi, mẹ có thể tắm cho bé 3 lần/tuần.
6.2 Khi tắm cho trẻ chưa rụng rốn mẹ cần lưu ý gì?
Khi trẻ chưa rụng rốn, mẹ cần hạn chế việc để nước thấm vào phần cuống rốn nhằm tránh việc nhiễm trùng rốn. Tuy nhiên, mẹ có thể dùng khăn ấm lau sạch cơ thể của bé như phần mặt, tay, chân, và gội đầu cho trẻ thường xuyên. Ngoài ra, sau mỗi lần thay tã, mẹ nên dùng khăn ấm vệ sinh bộ phận sinh dục và hậu môn của bé.
Cuống rốn là một vết thương hở của trẻ sơ sinh, thông thường 1 - 2 tuần sau sinh, cuống rốn sẽ tự rơi ra. Cách rửa rốn cho trẻ sơ sinh vô cùng quan trọng nhằm tránh được tình trạng nhiễm khuẩn. Vậy cách vệ sinh rốn cho trẻ…
6.3 Cách tắm cho trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi có khác so với trẻ 1 tháng tuổi không?
Cách tắm cho trẻ dưới 6 tháng tuổi nói chung không có quá nhiều sự khác biệt. Vì thế với trẻ 2 tháng tuổi, mẹ vẫn có thể áp dụng cách tắm cho trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi.
6.4 Vì sao tắm đúng cách mà bé vẫn khó ngủ?
Bé khó ngủ có thể do nhiều nguyên do như sinh lý giấc ngủ, bệnh lý (như thiếu vi chất, nhiễm khuẩn hô hấp,…), môi trường ngủ,… Ngoài ra, việc hấp thụ đạm biến tính trong sữa cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị khó tiêu, từ đó dẫn đến tình trạng trẻ ngủ không êm giấc, quấy khóc về đêm. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là tiền đề giúp trẻ tăng cường đề kháng tự nhiên (70% cơ quan miễn dịch nằm ở đường ruột), từ đó giúp trẻ thoải mái vui chơi và hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng.
Việc nắm rõ các thao tác trong các cách tắm cho trẻ sơ sinh giúp các mẹ tích lũy thêm kinh nghiệm trong hành trình nuôi con khôn lớn. Chúc các mẹ thành công!