Các mốc khám thai quan trọng nhất mà mẹ bầu nên ghi nhớ
Tác giả: Huỳnh Uyên
Trong thời gian mang thai, mẹ bầu nên lưu ý các mốc khám thai quan trọng để theo dõi tiến trình phát triển của thai nhi, đồng thời xác định sức khoẻ của bà mẹ. Ngoài ra, việc khám thai định kỳ còn giúp mẹ được điều trị kịp thời những biến chứng sức khỏe. Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây để hiểu thêm về các giai đoạn khám thai quan trọng mà mẹ bầu nên ghi nhớ.
1. Tầm quan trọng của việc khám thai định kỳ
Có rất nhiều nguy hiểm trong quá trình mang thai của phụ nữ. Chỉ một bất thường nhỏ, một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, từ đó ảnh hưởng đến mẹ và bé. Việc khám thai định kỳ sẽ giúp bác sĩ theo dõi sát sao thai kỳ và phát hiện những bệnh lý tiềm ẩn của mẹ và thai nhi.
Việc nắm rõ các giai đoạn khám thai sẽ giúp mẹ theo dõi chi tiết tình trạng sức khoẻ của bản thân và thai nhi
Một nghiên cứu chỉ ra rằng những bà mẹ mang thai tuân thủ kế hoạch khám thai định kỳ có thể giảm nguy cơ tử vong của thai nhi xuống 5 lần so với những bà mẹ không tuân thủ.
Đặc biệt, đối với những thai phụ từng bị sẩy thai và những người có sức khỏe không tốt thì càng phải tuân thủ lịch khám thai. Nếu trong thai kỳ xảy ra các vấn đề như chảy máu, dọa sinh non, suy dinh dưỡng, mắc các bệnh về mẹ,… thì cần phải đi khám thường xuyên và nhanh chóng. Vì vậy, bác sĩ có thể đưa ra giải pháp tốt nhất để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
2. Các mốc khám thai quan trọng mà mẹ bầu không nên bỏ lỡ
Trong quá trình mang thai, mẹ bầu nên lưu ý các giai đoạn khám thai sau:
2.1. Khám thai lần 1: Khi thai được 5 – 8 tuần tuổi
Khi khám thai lần đầu, bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ thực hiện một số kiểm tra tổng quát về sức khoẻ
Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ sẽ chỉ định một số đánh giá sau:
- Kiểm tra cân nặng và chiều cao để tính chỉ số BMI của cơ thể nhằm đánh giá tình trạng thừa cân béo phì. Nếu có bất thường, bác sĩ sẽ tư vấn cách kiểm soát cân nặng khi mang thai để hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
- Nếu siêu âm thấy thai bất thường thì có thể xét nghiệm máu để kiểm tra hormone bHcg.
- Kiểm tra huyết áp để biết thai phụ có bị cao huyết áp hay không, từ đó có biện pháp phòng tránh nguy cơ tiền sản giật.
- Siêu âm kiểm tra vị trí phôi và tuổi thai, phát hiện kịp thời những bất thường như chửa ngoài tử cung…
- Tính tuổi thai của em bé dựa trên ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.
- Xét nghiệm máu được thực hiện để kiểm tra các bệnh sau: sởi, thủy đậu, viêm gan B, giang mai, HIV / AIDS, yếu tố Rh, nhóm máu, …
2.2. Khám thai lần 2: Khi thai được 11 – 14 tuần tuổi
Trong khoảng thời gian từ 11 đến 12 tuần, thai phụ cần đi siêu âm thai để kiểm tra sự phát triển của thai nhi và tính ngày sinh, làm nền tảng cho việc chẩn đoán trẻ sinh đủ tháng hay sinh non, biết thai ở tháng thứ mấy. Ở tuần thứ 10-14, chị em sẽ được khám siêu âm 3D, 4D, đây cũng là một trong những dấu hiệu duy nhất để chị em có thể đo độ mờ da gáy để chẩn đoán hội chứng Down.
2.3. Khám thai lần 3: Khi thai được 16 – 20 tuần tuổi
Đây là mốc khám thai quan trọng nhằm phát hiện dị tật thai nhi
Đến tuần thứ 16, thai phụ được siêu âm hình thái chi tiết để tầm soát các dị tật thai nhi, đồng thời thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để theo dõi sự phát triển của thai nhi.
Từ 15 đến 19 tuần có thể phát hiện dị tật thai nhi. Nếu không phát hiện sớm tuổi thai trong những tuần này, khó phát hiện hình dáng bất thường. Do đó chị em cần đi khám theo lịch khám định kỳ do bác sĩ thiết lập. Nếu có dị tật, thai phụ có thể phải bỏ thai hoặc điều trị càng sớm càng tốt.
Đến tuần thứ 20, có thể phát hiện huyết áp thai kỳ để phòng ngừa tiền sản giật, sản giật có thể xảy ra ở những tuần tiếp theo. Trong quá trình thăm khám, tình trạng này có thể được khắc phục bằng cách thay đổi chế độ ăn uống của người mẹ để hiểu rõ thai nhi có bị suy dinh dưỡng trong bụng mẹ hay không.
2.4. Khám thai lần 4: Khi thai được 21 – 25 tuần tuổi
Đến 21 – 22 tuần thai phụ sẽ tiếp tục được siêu âm chi tiết hình thái để kiểm tra thai nhi và sự phát triển của thai nhi trong tử cung. Đây cũng là một trong những mốc khám thai quan trọng mà chị em cần lưu ý.
Bởi lẽ đối với những chị em bị hở eo tử cung hoặc mắc bệnh khối u buồng trứng thì giai đoạn này cần thực hiện các thủ thuật như khâu cổ tử cung, cắt bỏ khối u buồng trứng.
2.5. Khám thai lần 5: Khi thai được 26 tuần tuổi
Đặc biệt trong mốc khám thai này, thai phụ sẽ được tiêm vắc xin uốn ván, dù là mũi đầu tiên hoặc mũi tiêm nhắc lại.
2.6. Khám thai lần 6: Khi thai được 31 – 35 tuần tuổi
Thai phụ sẽ được tiêm uốn ván khi khám thai lần 6
Bắt đầu từ tuần 31-32, thai phụ sẽ được siêu âm và tiêm phòng uốn ván lần 2 sau khi mang thai. Khi khám sẽ biết được ngôi thai hay khung xương chậu có mất cân đối với cân nặng của thai nhi hay không… là cách tốt nhất để biết trước và tiên lượng quá trình sinh nở.
2.7. Khám thai lần 7: Khi thai gần đến ngày sinh
Đây là một trong các giai đoạn khám thai quan trọng nhất trong tất cả các mốc khám thai định kỳ. Đây có thể là thời điểm người phụ nữ sinh con, hoặc cũng có thể là thời điểm sinh thường hoặc sinh mổ. Có trường hợp cùng chậu bị hẹp nhưng vết mổ cũ hơn thì chỉ cần mổ lấy thai.
Ở giai đoạn sinh nở này, sức khỏe thai phụ, nước ối, bánh nhau, tình trạng thai nhi, nhịp tim thai, cân nặng, vị trí thai nhi,… sẽ được theo dõi kỹ lưỡng để chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
>>>Xem thêm: Hướng dẫn bổ sung sắt cho mẹ bầu đúng cách và 5 lưu ý cần biết
3. Một số điều mẹ bầu cần lưu ý để việc khám thai đạt kết quả tốt nhất
Khi khám thai, mẹ bầu nên lưu ý những điều dưới đây để việc khám thai diễn ra thuận lợi:
- Kiểm tra kĩ lịch hẹn của bác sĩ.
- Chọn quần áo thoải mái.
- Uống nước và đi vệ sinh trước khi siêu âm.
- Tuyệt đối tuân theo các quy tắc ăn kiêng, chẳng hạn bạn cần nhịn ăn trong vài giờ. Điều này rất quan trọng vì nó sẽ ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
- Đừng đeo quá nhiều đồ trang sức.
- Mang giày bệt, thoải mái, không dây buộc, loại giày này rất dễ tháo.
- Trước khi đi khám cần vệ sinh cơ thể thật sạch sẽ, đặc biệt là vùng kín.
Biết được các mốc khám thai quan trọng giúp thai phụ chủ động đến các cơ sở y tế để khám và theo dõi sức khỏe của bản thân và thai nhi một cách chủ động hơn. Khi mang thai, cơ thể người mẹ sẽ trải qua những thay đổi to lớn, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của mẹ và bé bất cứ lúc nào. Vì vậy chị em cần đến gặp bác sĩ để khám thai định kỳ, có thể dự đoán và lên kế hoạch trước cho vấn đề này.